Geïnspireerd door een artikel uit de Blik op Portugal van januari ga ik deze maand schrijven over bloeiende bomen. Waarbij ik gelijk maar even wil zeggen dat Jacaranda’s niet in de herfst bloeien. De meeste Jacaranda’s bloeien van april/mei tot juni. Een enkele kan langer doorbloeien maar in de herfst is het toch echt wel voorbij. Het worden redelijk grote bomen, dus voor een klein tuintje zijn ze niet zo geschikt. Plant ze ook niet te dicht bij huis want de wortels kunnen de fundamenten beschadigen.
D
it gebeurde bij de kerk in Barão de São Miguel waar jaren geleden een prachtige Jacaranda voor stond. Toen hij weggehaald werd, moest de politie er bijkomen om de pastoor te beschermen tegen de kwade inwoners van het dorp die de boom wilden behouden. Afgelopen kerst werd (tijdelijk) een alternatieve boom neergezet voor de kerk, op initiatief van de gemeente. Deze ‘kerstboom’ was het onderwerp van gesprek van het dorp, vooral toen hij nog in elkaar gezet moest worden en niemand kon bedenken hoe al die 1000 liter watercontainers met metalen frame eromheen een kerstboom moesten vormen. Het eindresultaat was een beetje grotesk en overdag niet om aan te zien. Alleen in het donker had het nog wat charme omdat elke container een licht bevatte die van kleur veranderde, onafhankelijk van de andere containers. Een multikleurig geheel.
Jacaranda
Maar goed, om maar verder te gaan over de Jacaranda. Sommige Jacaranda’s zijn moeilijk aan de bloei te krijgen. Hier zijn verschillende redenen voor. Ten eerste hebben ze warmte nodig om te bloeien. Ten tweede hangt de leeftijd waarop ze beginnen te bloeien af van de manier waarop ze geproduceerd zijn. Bomen die uit zaad gekweekt zijn doen er veel langer over tot ze gaan bloeien dan bomen die uit een stek geteeld zijn of geënt. Dit omdat het stek- of entmateriaal van een oudere al bloeiende Jacaranda komt. Jacaranda’s zijn ook niet zo gek op zeelucht, dus dat kan ook de bloei beïnvloeden.
Olaia
De andere bloeiende boom die in het artikel in de BoP genoemd werd was de `Olaia´, ofwel de Judasboom. De wetenschappelijke naam van deze boom is Cercis siliquastrum. De bloemen, die meestal roze zijn, komen vroeger in het voorjaar tevoorschijn dan bij de Jacaranda. Ook beperken ze zich niet alleen tot de takken maar kunnen over de hele stam verschijnen. Deze boom blijft kleiner en rustieker dan de Jacaranda. Het zijn makkelijke bomen die wel wat koude kunnen verdragen en weinig water nodig hebben. Er bestaan ook wit-bloeiende Olaia’s. Het verhaal achter de naam Judasboom is dat Judas zich in zo een boom verhangen zou hebben en dat de boom zich daarvoor zo schaamde dat de bloemen roze werden. De wit-bloeiende variant zal wel van een familielijn komen die niets met de roze-bloeiende boom te maken wil hebben, zijn witte ziel behouden heeft en waarschijnlijk ook geen Judasboom wil heten.
Afrikaanse tulpenboom
Een mooi bloeiende boom die je hier eigenlijk nooit ziet is Spathodea campanulata, de Afrikaanse tulpenboom, een verwante van de Jacaranda uit de Bignonia familie. Een warme, vorstvrije plek is het beste voor deze oranjerood-bloeiende boom. Deze boom bloeit lang en heeft weinig water nodig. Afhankelijk van de wintertemperaturen is het een altijd groene of semi-bladverliezende boom. Mocht je er eentje vinden, zet hem dan wel ergens neer waar de sterk groeiende wortels geen kwaad kunnen en waar het regelmatig afvallen van bloemen en ook soms wat bladeren niet te vervelend gevonden wordt.
Eigenlijk bloeit elke boom natuurlijk, want hoe anders zouden ze zich vermeerderen? Maar sommige bomen doen dit nu eenmaal spectaculairder dan andere bomen.
Dit artikel verscheen in “Blik op Portugal 163”.
