Weet u het nog? Mijn zomer bijdrage aan Blik op Portugal betrof ‘Ommetje’, de razend populaire app van de Hersenstichting. Een app waarmee deze stichting meer dan één miljoen mensen aan het wandelen kreeg. Hoe? Door stelselmatige beïnvloeding aan de hand van tien tactieken. De app is slimmer dan menig influencer van vlees en bloed. Alles voor het goede doel …; uw hart en hersenen zijn immers onbetaalbaar.
Mijn advies luidde: integreer die slimme beïnvloedingstactieken in uw eigen online en andere commerciële strategieën om het grote geld naar binnen te harken (of gewoon het hoofd boven water te houden in economisch sombere tijden). Mijn belofte luidde: een volgende keer gaan we kijken hoe ethisch (on)verantwoord deze beïnvloeding eigenlijk is.
Wat blijkt? 85 procent van de jongeren volgt minstens één influencer op sociale media en 1 op 4 kocht de afgelopen zes maanden iets door toedoen van influencers op social media. Kortom; de beïnvloeding werkt. Slimme marketeers en producenten betalen influencers graag en gretig voor …., juist ja, hun beïnvloeding. Maar het kan nog gekker. Slimmere marketeers bedenken influencers die niet bestaan. Althans niet ‘live’. Niet alleen hun strakgetrokken gezichten; gebotoxte lippen en verstevigde boezems zijn nep. Dat zijn ook hun gedachten, woorden en daden en …, hun emoties. Ze bestaan namelijk niet, al hebben ze een naam.
Een voorbeeld is Lil Miquela, een Instagram-influencer met meer dan 1,5 miljoen volgers. Haar tijdlijn bestaat uit een verzameling uitingen en verhaallijnen die zijn gebaseerd op (social media) trends afkomstig uit big data. Ze plaatst selfies, tagt zichzelf als aanwezige op populaire festivals en events, praat tegen haar volgers over haar dromen en onzekerheden en poseert in kleding van gevestigde merken als Nike en Gucci. Lil Miquela onthult persoonlijke verhalen over haar niet bestaande dagelijkse gewoonten, liefdesleven, en verleden. Mag dat zomaar?
De gedragswetenschap houdt zich nog niet bezig met de ‘autonome’ do’s & don’ts van kunstmatige intelligentie. Nationale en internationale rechtstelsels ook (nog) niet. Dat neemt niet weg dat u en ik er best wat van mogen vinden. Scherp uw geest en probeer na te gaan in hoeverre u beïnvloedt of zich laat beïnvloeden. En wat vindt u daar eigenlijk van?
Wilt u weten wat ik vind? Bekijk Lenen Lenen Betalen Betalen van Youp van ’t Hek en geniet nog een keer van deze tijdloze act.
Dit is Michiels laatste column. Gelukkig blijft Michiel schrijven voor de Blik op Portugal, dus we zien hem zeker terug.
