Een bekend gezegde, een boer gaat altijd door met werken ook in tijden van pandemie. Zo gaat ook tuinieren altijd door. Er is altijd wel wat te snoeien, te wieden, te voeden of te besproeien. Het houdt je in beweging, al is het niet altijd goed voor je rug. Tuinieren gezond? Pijn in je rug noemen we niet voor niets spit. Dat komt van spitten, het omgraven van de grond, meestal met de bedoeling er wat organisch materiaal bij in te graven en om de grond los en luchtig te maken. Op kleigrond is dat zwaar werk en dus slecht voor je rug. Doe er dan nog een paar Portugese keien bij en dan is die hele actie goed voor een paar hernia’s. Mocht u zandgrond hebben, prijs u dan gelukkig.
Is al dat gespit echt nodig? De meningen zijn verdeeld. De oude mening is dat het omspitten nodig is om organisch materiaal de grond in te werken en om meer lucht in de grond te krijgen. Elk jaar in de herfst wordt dit proces herhaald, één of twee spaden diep. De grond blijft er redelijk ruw bijliggen en de vorst in de grond moet de klonten gronden afbreken tot een fijner geheel. Zoiets werkt natuurlijk in het grootste deel van Portugal niet, aangezien er onvoldoende vorst is om dit te bewerkstelligen. De moderne mening is dat het bodemleven door al dit gespit kapot gemaakt wordt. In de bodem zitten wormen, bacteriën, insecten en schimmels die je kunnen helpen de grond te verbeteren. Als deze fauna elke keer gestoord en aan de zon blootgesteld wordt, verliest de grond aan kwaliteit. Al dat bodemleven dat planten helpt om gezond te blijven sterft af en er blijft een steriele grond over.
De ‘niet-spitten’ aanpak leunt zwaar op mulchen, het bedekken van de bodem met een laagje organisch materiaal. Dat kan van alles zijn… mest, compost, houtsnippers… ga maar door. Als je veel onkruid hebt, kan je eerst een laag karton neerleggen en daarbovenop mulchen. Het onkruid sterft onder dat karton af, waar het bodemleven gelijk van kan profiteren, en het karton breekt langzamerhand af. De mulch die beetje bij beetje in de bodem gebracht wordt door het bodemleven, kan je regelmatig vervangen door nieuwe mulch. Door dit systeem is er minder bemesting en water nodig, de mulch zit vol met voedingstoffen en voorkomt verdamping. De grotere hoeveelheid beestjes en bacteriën zorgt voor beluchting van de grond. Belangrijk is om vaste paden te hebben. Het regelmatig lopen op de grond maakt de grond compact en juist dat wil je voorkomen. Dit systeem vraagt wat geduld, de grond verbetert niet van de ene dag op de andere, maar mettertijd worden de resultaten zichtbaar. Ook kost het aanbrengen van deze mulch-lagen behoorlijk wat energie, maar in vergelijking met het omgraven van de grond is het toch een stuk minder werk. Probeer het maar!