De kerst is voorbij, het nieuwe jaar is begonnen en wellicht heeft u de Euphorbia die u voor de kerst gekocht had nog in leven kunnen houden. Euphorbia? Ja, de kerstster of ook wel Poinsettia die u voor de kerst gekocht heeft is een Euphorbia pulcherrima, familie van de Euphorbia milii (christusdoorn) en de er als een cactus uitziende Euphorbia ingens. De Euphorbia’s behoren tot een grote gevarieerde familie. Er groeien hier bijvoorbeeld kleine éénjarige Euphorbia’s als onkruid. In Nederland en België zie je vaker de Euphorbia schillingii, Euphorbia amygdaloides en Euphorbia characias.
A
Typerend voor de Euphorbia’s is het witte melksap, ook wel wolfsmelk genoemd, dat vrijkomt als ze gewond zijn. Ook de bloemetjes zijn heel typerend. De rode bladeren van de kerstster zijn niet de bloemen maar schutbladeren. Die geel met groene dingen die in het midden verschijnen, zijn de bloemen. Deze bloemen hebben een speciale structuur. Wat er uitziet als één bloem zijn meerdere bloemetjes, mannelijk en vrouwelijk, die tot het uiterste minimum beperkt zijn. Alleen stampertjes en meeldraden. Geen kroonblaadjes of kelkblaadjes. Het geheel heet een cyathium.
Je kerstster in leven houden
Euphorbia’s willen over het algemeen niet al te veel water en houden van zon. Sommige Euphorbia’s kunnen tegen wat vorst maar een kerstster is vorstgevoelig, zeker als u ze net voor de kerst gekocht heeft en ze uit een kas komt. Om ze zo mooi gekleurd te krijgen voor de kerst, wordt er gespeeld met de uren licht die ze krijgen. Bij deze ‘korte-dag-behandeling’ worden ze vanaf een paar maanden voor de kerst op zijn minst 14 uur in het donker gehouden. Wordt een kerstster op een meer natuurlijke manier gehouden, dan verkleuren de schutbladeren pas later.
In de Algarve zie je kerststerren in de tuin groeien, maar om de een of andere reden worden ze hier alleen voor de kerst geproduceerd. Deze gepushte kerststerren kun je dan niet in de tuin zetten, zelfs al zou er geen vorst zijn. Mocht de kerstster in mei nog in leven zijn, dan is dat een goede tijd om hem in de tuin te zetten. Kies een plek waar geen vorst komt en waar de aarde goed draineert. Houd er rekening mee dat ze wel 4 meter hoog kunnen worden.
Hoe houd je nu een kerstster in leven? Niet te koud is al duidelijk, maar zet hem ook niet bij de verwarming. Laat hem wat uitdrogen tussen de gietbeurten maar laat hem ook niet dagenlang stokdroog, dat is leuk voor later in de tuin als hij wat ouder is. Tocht is ook niet goed. Je leest wel dat je ze af moet knippen in het voorjaar, maar dat hoeft niet persé.
E. milii en E. characias
De kerstster is niet de enige Euphorbia die sierwaarde heeft. De in het begin al genoemde Euphorbia milii (christusdoorn) is een struikvormende doornige plant die lang bloeit. De Euphorbia characias hoort in de tuin natuurlijk, maar ze kan, zeker als je op kleigrond zit, moeilijk op gang te krijgen zijn. Het is dan altijd goed om tijdens het planten zand en grit bij te mengen wat helpt met de drainage, want ze worden makkelijk te nat, ook in de zomer, en eenmaal te nat leggen ze het loodje.
E. ingens, E. lactea en E. trigona (rubra)
Maar het leukste vind ik toch wel de cactusachtige Euphorbia zoals de Euphorbia ingens, de Euphorbea lactea, waar vaak monstrosa of cristata vormen (met meer groeipunten als normaal zodat het geheel er abnormaal of monsterlijk uitziet) van te koop zijn. En de Euphorbia trigona waarbij vooral de Euphorbia trigona rubra zeer mooi is door de rode verkleuring. Makkelijk op een lichte plek in huis, want omdat ze niet veel water nodig hebben, hoef je je geen zorgen te maken als je er een tijdje niet bent. In potten op het (dak)terras geven ze een Mexicaans woestijngevoel.
Deze Euphorbia’s hebben weinig onderhoud nodig, hoogstens wat onkruid wieden en een enkele keer wat voeding en water in de zomer.
Dit artikel verscheen in “Blik op Portugal 161”.
