Daar zitten ze dan, in een online collegezaal met wat bleke bekkies en warrige coronakapsels; ‘mijn’ studenten. Ze studeren Finance & Tax en zijn dus onze toekomstige bankiers, beleggers en verzekeraars. Bij het project ‘Productinnovatie in de financiële dienstverlening’ vroeg ik ze om de belangrijkste trends in de vorm van stellingen op te schrijven. Er zaten heel wat mooie stellingen bij. Ze lopen uiteen van de toekomstige onverzekerbaarheid van klimaatrisico’s als gevolg van klimaatverandering tot de volstrekte ontkenning daarvan. Maar ook stellingen over data-analyse en dataverzameling, waardoor geen enkel risico meer onverwacht of disruptief zal zijn omdat alles te voorspellen is.

Ook op het gebied van voedseltechnologie kreeg ik verrassende stellingen. Wat dacht u van deze: bankiers moeten de voedseltransitie naar vleesloos helpen financieren. Het gaat er natuurlijk niet om dat u en ik het hiermee eens zijn of juist heftig oneens – zelf houd ik wel van een goed stuk vlees of vis. Het gaat erom dat de stellingen relevant zijn voor de toekomst omdat ze een gevoel dat leeft in de samenleving, weerspiegelen. In totaal gaven de studenten ruim driehonderd meningen, visies en inzichten over de toekomst. Vervolgens gingen de studenten de stellingen waarderen en op volgorde van belangrijkheid zetten. De stelling met de meeste punten is waarschijnlijk het meest relevant voor de toekomst. En daarmee voorspellen mijn studenten de (financiële) toekomst aan de hand van de Q sort methode (zo heet deze aanpak die overigens een wetenschappelijke onderbouwing heeft). Ik vertel u dit omdat ik tijdens dit project ook zelf veel van deze studenten heb geleerd:
• Op hun zolderkamer weerstaan ze eenzaamheid, sociale isolatie en corona. Niet alle jeugd gaat plunderend de straten op;
• Ze blijven oog houden op een toekomst zonder corona. Sterker nog, in hun toekomstbeeld speelt corona slechts een afgeleide rol;
• Ze denken na over wezenlijke vraagstukken waar de samenleving voor komt te staan: voedsel, klimaat, welvaartsverdeling, financiering van generatie Z;

Natuurlijk; ze zeuren over het slechte onlineonderwijs, ze doen hun huiswerk niet of te laat en ze willen met minimale inspanning maximaal studiepunten verwerven. Maar ach …, was dat bij ons anders? Eigenlijk ben ik apetrots op die jongeren en voel ik me vereerd dat ik kan bijdragen aan hun beroepsontwikkeling. Corona houdt ze in de tang maar niet in bedwang en met de creativiteit en toekomstgerichte maatschappelijke verantwoordelijkheid van studenten gaat het wel goedkomen. Hoe zit dat eigenlijk bij u, bij mij, bij ons?