Alles met de hand: biologische wijn en een vleugje Amsterdamse nuchterheid in de Algarve
Tussen de glooiende heuvels van Silves ligt Quinta Rosa, de wijngaard van Jaap Honekamp (71). Wat begon als een avontuur van iemand die nauwelijks iets van wijn wist, groeide in een paar jaar uit tot een van de beste wijnen van de regio.
“Ik werd helemaal gek van de wielklemmen”, vertelt Jaap nuchter. Ooit was hij aannemer en pandjeskoper in Amsterdam. Het werk ging goed, maar de stad zelf wekte steeds meer irritaties. “Gemiddeld kreeg ik zeven wielklemmen per week. Op een gegeven moment ben je er gewoon klaar mee.”
Dat hij richting Portugal vertrok, was geen spontane bevlieging. “Ik hield altijd al van koken en van wijn. In Amsterdam had ik een goed gevulde wijnkelder.”
Eenmaal aangekomen in de Algarve wist hij één ding zeker: “Ik ga geen sinaasappelboom planten, daar word je hier mee doodgegooid.”
De keuze viel op wijn. Boeken werden gekocht, kennis werd opgedaan. Maar druiven planten betekent niet meteen wijn maken. “Het duurt drie jaar voordat je daar de eerste oogst van hebt. Dus in de tussentijd ben ik druiven gaan inkopen bij lokale boeren en het vak gaan leren.”
Biologisch vanaf dag één
Tot op de dag van vandaag doet Jaap alles met de hand, iets wat in Portugal vrijwel niet meer voorkomt. “Van het snoeien tot het plukken. Als we gaan bottelen, is het zelfs zo dat we op een gegeven moment mensen moeten wegsturen. Iedereen wil wel komen helpen.”
Vanaf het begin stond voor Jaap een ding vast: Quinta Rosa moest biologisch zijn. “Als bestrijdingsmiddel gebruiken we alleen zwavel en Bordeauxse pap. Verder hebben we vier paarden die in de winter de wijngaard ingaan om het gras kort te grazen en het land te bemesten.” Ook maakt Jaap gebruik van natuurlijke versterkers. “We maken thee van brandnetels, heermoes en duizendblad. Dat spuiten we over de planten. Het versterkt ze en het maakt de wijn fruitiger.”
In 2014 kwam alles in een stroomversnelling. “Ik had een Portugese vriend die veel van wijn wist. Die ging alles proeven en vertelde wat er nog aan mankeerde. Na een paar weken zei hij: “Bel Mario eens, een oenoloog (wijndeskundige). ” Mario kwam, proefde en was meteen enthousiast. “Hij vertelde: ‘Jullie werken nog zo traditioneel, dat zie je bijna nergens meer. Ik ga jullie helpen. En het kost je helemaal niks.’”
Heimwee
Zelfs over de toekomst, met steeds drogere zomers, maakt Jaap zich weinig zorgen. “Ik geef de planten geen water. Dat krijgen ze genoeg in de winter. En de wortels zitten diep genoeg. Sommige wortels gaan wel twintig meter de grond in. Hoe dieper, hoe meer mineralen ze opnemen. Dat proef je terug in de wijn.”
De groeiende wijnbusiness in Nederland volgt hij wel, maar heimwee? Geen moment. “Ik heb nog met een paar wijnboeren op Facebook contact. In het voorjaar zie ik ze alweer juichen, omdat de oogst de winter heeft overleefd. Dan zeg ik: ‘hou je mond, het kan nog gaan vriezen.’ Nee, daar begin ik niet aan. Het is in Nederland ook gewoon veel te duur.” Bovendien bevalt het leven in Portugal Jaap uitstekend. “Alles gaat langzamer, mensen zijn vriendelijker. Dat past wel bij mij.”
En als hij ergens in een restaurant zit waar zijn wijn op de kaart staat, blijft dat een bijzonder moment. “Dan zeg ik gewoon: doe maar een glaasje rood, Jaap. Dat blijft toch leuk.”
Wil je meer lezen over de wijnen van Jaap, neem dan een kijkje op de website van Quinta Rosa!