Portugal is een land met een rijke wijncultuur, waar alcoholgebruik zeer geaccepteerd is en waar dagelijks door het gros van de bewoners behoorlijk geconsumeerd wordt. Vrije tijd wordt hier snel gekoppeld aan het drinken van alcohol. Geen wonder dat het voor jongeren makkelijk is om al op jonge leeftijd te beginnen met drinken.
Volgens recent (2019) onderzoek van het SICAD (Serviço de Intervenção nos Comportamentos Aditivos e nas Dependências) heeft twee derde (68%) van de jongeren tussen de 13 en 18 jaar al alcohol gedronken. 39% rookte tabak en 15% gebruikte drugs. 37% heeft aangegeven een alcoholisch drankje te hebben gedronken vóór de leeftijd van 14. 63% van de jongeren vindt het makkelijk of heel makkelijk om toegang te krijgen tot bier, gevolgd door alcopops (gearomatiseerde alcoholische dranken).
Jongeren drinken alcohol om verschillende redenen. Bijvoorbeeld omdat het lekker is, om je sociaal en psychisch beter te voelen en omdat het kan helpen om jezelf te vermaken. Na de eerste paar glazen voel je je al snel wat losser en vrijer. Dan leg je vaak makkelijker contact. En als je last hebt van verlegenheid, wordt dat ook vaak wat minder na een drankje. Het is ook een manier om te laten zien dat je erbij hoort of wilt horen. De sociale druk is hierbij van grote invloed.
Ook jongeren hebben het tegenwoordig erg druk met school en bijbaantjes, sport en hobby’s. Velen zijn al behoorlijk gestrest en een burn-out ligt ook bij jongeren op de loer. Steeds vaker wordt alcohol gebruikt om te ontspannen. Ook reclame speelt hierin een rol. In commercials wordt vaak de indruk gewekt dat je door alcohol drinken een fijn leven krijgt en leuke dingen meemaakt.
Maar de keerzijde is behoorlijk impactvol. Overmatig alcoholgebruik bij jongeren veroorzaakt schade op fysiek, psychisch en sociaal niveau, zowel op de lange als op de korte termijn. Alcohol tast de hippocampus (in de hersenen) aan en dat is weer van invloed op het leervermogen en het geheugen. Ook kunnen er storingen ontstaan bij het beheersen van je emoties, veroorzaakt door schade aan de prefrontale cortex. En er is een groot risico op leverschade, omdat dit orgaan bij jongeren nog niet op vol vermogen functioneert.
Om overmatig alcoholgebruik bij jongeren ietwat tegen te gaan heeft de Portugese overheid de wet van februari 2013 aangepast. Volgens deze oude wet konden jongeren vanaf 16 licht alcoholische dranken kopen. Sinds 2016 is deze minimumleeftijd opgeschroefd naar 18, net zoals in de rest van Europa. Nu maar afwachten of de jongeren en ouders zich hier ook aan houden.
